5 φορές που η Απόκριση Ζήτησης έσωσε το Δίκτυο
Παρότι τα προγράμματα Απόκρισης Ζήτησης είναι σχετικά νέα στον παγκόσμιο ενεργειακό τομέα, έχουν ήδη αναγνωριστεί ως ένα εργαλείο ζωτικής σημασίας για την ενεργειακή μετάβαση. Καθώς βασιζόμαστε όλο και περισσότερο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για την παραγωγή, ο ρόλος της Απόκρισης Ζήτησης στην αποφυγή διαταραχών του δικτύου και στην αντιμετώπιση ανισορροπιών προσφοράς και ζήτησης θα είναι κρίσιμος.
Η Απόκριση Ζήτησης έχει σώσει πολλές φορές το δίκτυο σε ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες έχουν επενδύσει στη δημιουργία προγραμμάτων Απόκρισης Ζήτησης για τη διαχείριση και διατήρηση της σταθερότητας του δικτύου.
Ακολουθούν πέντε παραδείγματα στα οποία η Απόκριση Ζήτησης έσωσε το δίκτυο και την κατάσταση.
Σουηδία, Απρίλιος 2023
Τον Απρίλιο του 2023, το σουηδικό δίκτυο εμφάνισε διαταραχές στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή της Στοκχόλμης λόγω διακοπής ρεύματος κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης στον κύριο σταθμό του δικτύου. Για να λειτουργεί σωστά το δίκτυο, η συχνότητά του πρέπει να παραμένει μεταξύ 49,90 και 50,10 Hz. Κατά τη διάρκεια της διακοπής ρεύματος έπεσε στα 49,296 Hz προκαλώντας σοβαρό κίνδυνο γενικού blackout.
Δύο σταθμοί παραγωγής πυρηνικής ενέργειας αποσυνδέθηκαν από το δίκτυο για να προστατεύσουν την υποδομή, τον εξοπλισμό και τα συστήματα από βλάβες, στερώντας από το δίκτυο περίπου 2GW παραγωγής ενέργειας. Μετά από μια τέτοιας κλίμακας διαταραχή, ενδέχεται να χρειαστεί αρκετός χρόνος έως ότου αποκατασταθούν τα ενεργειακά συστήματα και οι υποδομές του δικτύου που επηρεάστηκαν.
Ξεκινά η εφαρμογή της Απόκρισης Ζήτησης.
Μετά την αποσύνδεση των δύο σταθμών παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, οι υπηρεσίες εξισορρόπησης δικτύου της Sympower, εντός δευτερολέπτων από τη διακοπή ρεύματος, έθεσαν σε εφαρμογή πάνω από 200MW ευελιξίας. Αυτή η ενέργεια, με την υποστήριξη των συνεργατών της Sympower στις σκανδιναβικές χώρες, επέτρεψε την ταχεία αποκατάσταση, καθώς παρείχε περισσότερο χρόνο για να ενεργοποιηθεί ένα δευτερεύον σύστημα και να αποτρέψει μεγάλης κλίμακας διακοπές ρεύματος σε όλη τη Σουηδία.
«Η διαταραχή της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή της Στοκχόλμης μας υπενθυμίζει πόσο σημαντική είναι η ισχυρή και αξιόπιστη υποδομή, καθώς και η ανάγκη ταχείας δράσης σε αναπάντεχα συμβάντα. Επεσήμανε τον κρίσιμο ρόλο της αγοράς Εφεδρείας Διατήρησης Συχνότητας στη διασφάλιση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των διαταραχών για την κοινωνία». - Grifin Hill, Αναλυτής Λειτουργιών, Sympower Σουηδίας
Φινλανδία, Νοέμβριος 2023
Όταν ο μεγαλύτερος πυρηνικός αντιδραστήρας της Ευρώπης, Olkiluoto 3, παρουσίασε ξαφνικά τεχνικό πρόβλημα και αποσυνδέθηκε από το δίκτυο, χάθηκαν 1,6GW παραγωγής πυρηνικής ενέργειας. Το συμβάν αυτό προκάλεσε σημαντική πτώση της συχνότητας του δικτύου, φτάνοντας στα 49,60Hz, όταν υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας πρέπει να παραμένει μεταξύ 49,90 και 50,10Hz για να λειτουργεί σωστά.
Αμέσως ενεργοποιήθηκε η Εφεδρεία Διατήρησης Συχνότητας για διαταραχή (FCR-D), ώστε να αποφευχθεί μεγάλης κλίμακας διακοπή ρεύματος στο δίκτυο της χώρας. Η ταχύτητα και δυνατότητα αντίδρασης των παρόχων Εφεδρείας Διατήρησης Συχνότητας είναι σημαντική για τη διατήρηση του δικτύου. Καθώς η εν λόγω εφεδρεία συνιστά το πρωτεύον απόθεμα ελέγχου, λειτουργεί ως η πρώτη προστατευτική ασπίδα που συμβάλλει στην αποκατάσταση της ασφάλειας του δικτύου.
Με τη βοήθεια των συνεργατών και πελατών της στις σκανδιναβικές χώρες, η Sympower εντός δευτερολέπτων έθεσε σε εφαρμογή πάνω από 100MW ευελιξίας από ένα ευρύ φάσμα ενεργειακών φορτίων, όπως X.
«Ως πάροχος υπηρεσιών προς τους Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς των σκανδιναβικών χωρών, είμαστε η ομάδα άμεσης επέμβασης του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας. Κατά τη διάρκεια μιας διαταραχής, αναλαμβάνουμε την αρχική μέριμνα του συστήματος πριν ενεργοποιηθεί η πιο αργή διαδικασία αντίδρασης. Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι όλοι οι ανθρώπινοι και υλικοί πόροι μας ανταποκρίθηκαν ακριβώς όπως θα έπρεπε όταν συνέβη το περιστατικό». - Emil Jonkvist, Διαχειριστής Συνεργατών, Sympower.
Γαλλία, 2021
Τον Ιανουάριο του 2021, η Γαλλία αντιμετώπισε ξαφνική έλλειψη παροχής ηλεκτρικής ενέργειας μετά από αναπάντεχες διακοπές λειτουργίας πυρηνικών αντιδραστήρων.
Ως πρώτη αντίδραση, ο διαχειριστής του δικτύου της Γαλλίας, RTE, ζήτησε την εφαρμογή μέτρων Απόκρισης Ζήτησης για την εξισορρόπηση και διασφάλιση του δικτύου. Οι βιομηχανικοί καταναλωτές μείωσαν την ενεργειακή κατανάλωσή τους και ορισμένες μη κρίσιμες λειτουργίες διακόπηκαν ή περιορίστηκαν προσωρινά. Οι ενέργειες αυτές βοήθησαν στην αποτροπή διακοπών ρεύματος και στη διασφάλιση της σταθερότητας του δικτύου της Γαλλίας.
Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά η ενεργοποίηση της Απόκρισης Ζήτησης στη Γαλλία. Το 2021, ενεργοποιήθηκαν περίπου 20GWh Απόκρισης Ζήτησης, φορτίο σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με το 2020 και το υψηλότερο από το 2018. Η σημαντικότερη ενεργοποίηση Απόκρισης Ζήτησης πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2021, όταν η επιβάρυνση του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω χαμηλής διαθεσιμότητας παραγωγικών φορτίων, είχε ως αποτέλεσμα διακοπές λειτουργίας πυρηνικών αντιδραστήρων. Αυτή η αύξηση της ενεργοποίησης φορτίων δείχνει ότι ο RTE αναγνωρίζει ολοένα και περισσότερο την αξιοπιστία που παρέχει η Απόκριση Ζήτησης και τον θετικό αντίκτυπό της στο δίκτυο.
Γερμανία, 2019
Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει το δίκτυο είναι οι ακραίες καιρικές αλλαγές. Το καλοκαίρι του 2019, στη Γερμανία επικράτησαν έντονα κύματα καύσωνα που οδήγησαν σε απότομη αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας για τα συστήματα και τις συσκευές ψύξης. Λόγω της εκτίναξης της ζήτησης προστέθηκε μεγάλη πίεση στο δίκτυο και απαιτήθηκε η ενεργοποίηση προγραμμάτων Απόκρισης Ζήτησης κατά τη διάρκεια των κυμάτων καύσωνα για να διασφαλιστεί η διαρκής παροχή ηλεκτρικής ενέργειας.
Παρέχοντας κίνητρα στους καταναλωτές για να προσαρμόσουν τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, το πρόγραμμα βοήθησε στην αποτροπή υπερφόρτωσης του δικτύου και πιθανών διακοπών ρεύματος.
Ιρλανδία, 2018
Το 2018, η Ιρλανδία αντιμετώπισε ξαφνική μείωση στην παραγωγή αιολικής ενέργειας λόγω ασυνήθιστα ήρεμων για την εποχή καιρικών συνθηκών.
Ο διαχειριστής του δικτύου της Ιρλανδίας, EirGrid, βασίστηκε στους συμμετέχοντες στην Απόκριση Ζήτησης για να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειάς τους και να βοηθήσουν με αυτόν τον τρόπο την εξισορρόπηση του δικτύου χωρίς παραγωγή αιολικής ενέργειας.
Σημαντικοί παράγοντες, όπως βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις που είναι μεγάλοι καταναλωτές ενέργειας, αντέδρασαν προσαρμόζοντας τις λειτουργίες τους και μειώνοντας τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας. Ως αποτέλεσμα, μειώθηκε η συνολική ζήτηση και περιορίστηκε ο αντίκτυπος της έλλειψης αιολικής ενέργειας για τη διατήρηση της σταθερότητας του δικτύου.
Περισσότερα Οφέλη της Απόκρισης Ζήτησης
Από αυτά και μόνο τα παραδείγματα είναι σαφές ότι η Απόκριση Ζήτησης και η ευελιξία του δικτύου είναι σημαντικοί μηχανισμοί, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερή παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και να αποφευχθούν διακοπές ρεύματος σε κρίσιμες καταστάσεις.
Τα προγράμματα Απόκρισης Ζήτησης μπορούν να γίνουν ακόμα πιο αποτελεσματικά, εάν αυξηθεί η συμμετοχή από όλους τους τομείς, από βιομηχανικούς έως οικιακούς καταναλωτές. Οι υπηρεσίες Απόκρισης Ζήτησης, πέραν του ότι αποτελούν βασικό συστατικό της εργαλειοθήκης διαχείρισης του δικτύου, επιταχύνουν τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα των συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας και επιτρέποντας την εξοικονόμηση κόστους για τους χρήστες ενέργειας.
Οι περισσότερες επιχειρήσεις μπορούν να συμμετάσχουν στην Απόκριση Ζήτησης «ξεκλειδώνοντας» την ευελιξία που υπάρχει στα φορτία τους.