Oι διαφορές ανάμεσα στην απόκριση ζήτησης και τις υπηρεσίες εξισορρόπησης
Στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι, η Ευρώπη να γίνει η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050. Για να μπορέσει να καταφέρει κάτι τέτοιο, η ΕΕ θα πρέπει να επιδιώξει την μείωση, έως το 2030, τουλάχιστον 55% στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ως μέρος των δεσμεύσεών της στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Οι εμπορικές και βιομηχανικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα θα έχουν την ευκαιρία να συνεισφέρουν με τις δράσεις τους στην επίτευξη αυτών των στόχων.
Οι Ελληνικές εταιρείες μπορούν να συμμετάσχουν στις υπηρεσίες απόκρισης ζήτησης (ΑΖ) και να μπορέσουν όχι μόνο να να βοηθήσουν στην μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, αλλά και να δημιουργήσουν νέες ροές εσόδων μηδενικού ρίσκου – το μόνο που θα χρειαστεί να κάνουν, είναι να συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα, μέσω του οποίου θα παρέχουν υπηρεσίες εξισορρόπησης προς το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
Ανεξάρτητοι φορείς όπως η Sympower, έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν υποστήριξη στις Ελληνικές επιχειρήσεις που θέλουν να συμμετέχουν στις Υπηρεσίες Απόκρισης Ζήτησης, ώστε να μπορέσουν να αξιοποιήσουν τα οικονομικά κίνητρα που προσφέρει ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς (TSO). Ως προϋπόθεση για να επιδιώξουν αυτά τα επιπρόσθετα έσοδα, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να μπορούν να περιορίσουν προσωρινά την κατανάλωσή τους σε ηλεκτρικό ρεύμα, μειώνοντας ή διακόπτοντας μη ουσιώδεις διαδικασίες, σε περιόδους κορύφωσης της ενεργειακής ζήτησης.
Μέσω των υπηρεσιών ΑΖ, οι πελάτες μπορούν να εκμεταλλευτούν την αναξιοποίητη ευελιξία στα φορτία των επιχειρήσεών τους, αποκομίζοντας νέες ροές εσόδων. Οι Φορείς Απόκρισης Ζήτησης (ΦΟΣΕ ΑΖ) θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο, καθώς θα βοηθήσουν τους διαχειριστές των εγκαταστάσεων να έχουν εκμεταλλευτούν την ευελιξία των φορτίων τους, χωρίς να υπονομεύεται η ασφάλεια ή η τροφοδοσία σε ηλεκτρική ενέργεια, διασφαλίζοντας, έτσι, τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να διατηρήσουν απρόσκοπτη τη διεξαγωγή των καθημερινών επιχειρηματικών συναλλαγών τους.
Οι Φορείς ΑΖ δραστηριοποιούνται σε στενή συνεργασία με τους Διαχειριστές του Συστήματος Μεταφοράς, με στόχο την αντιστάθμιση των ανισορροπιών στο ηλεκτρικό δίκτυο, συνησφέροντας έτσι στην προσπάθεια σταθεροποίησης του δικτύου, οποτεδήποτε η χρήση ενέργειας κινείται σε επίπεδα υψηλότερα ή χαμηλότερα των προβλέψεων. Με άλλα λόγια, οι εισροές και οι εκροές ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να διατηρούνται διαρκώς εξισορροπημένες, ώστε το δίκτυο να παραμένει σταθερό και να αποτρέπονται σοβαρές διακοπές ρεύματος.
Στην Ελλάδα, οι βαριές βιομηχανίες όπως οι τσιμεντοβιομηχανίες, χαλυβουργιές και οι βιομηχανίες αλουμινίου, είναι ιδανικοί υποψήφιοι για την συμμετοχη στις υπηρεσίες ΑΖ. Μεσοπρόθεσμα, βιομηχανικοί κλάδοι όπως εκείνοι της επεξεργασίας τροφίμων και του μεταποιητικού τομέα θα ωφεληθούν από την συμμετοχή στην Απόκριση Ζήτησης, όπως άλλωστε και τα κτίρια επαγγελματικής χρήσης, τα δημόσια κτίρια, τα νοσοκομεία και τα πανεπιστήμια.
Υπηρεσίες Απόκρισης Ζήτησης
Διάφοροι τύποι Υπηρεσιών Απόκρισης Ζήτησης είναι διαθέσιμοι. Στις εφεδρείες συχνότητας εντάσσονται οι ΕΔΣ, Αυτόματη ΕΑΣ και Χειροκίνητη ΕΑΣ. Κάθε μια τους λειτουργεί με κάπως διαφορετικό τρόπο, οπότε οι Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς έχουν την ευχέρεια να διαλέγουν εκείνη που ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες τους. Στην ουσία, η βασική διαφορά ανάμεσά τους, είναι ο χρόνος που κάθε μια από αυτές τις υπηρεσίες χρειάζεται για να ενεργοποιηθεί.
Η Εφεδρεία Διατήρησης Συχνότητας (FCR) είναι ο μηχανισμός ασφαλείας που χρησιμοποιείται από πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να παρέχει βραχυπρόθεσμη εξισορρόπηση, με σκοπό να εξασφαλιστεί η διατήρηση, ανά πάσα στιγμή, της βέλτιστης συχνότητας δικτύου στα 50 Hz. Σε περίπτωση απόκλισης από τη συγκεκριμένη συχνότητα, λόγω σοβαρής διακοπής ρεύματος, ή υπό συνθήκες απότομης αύξησης της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια, η FCR έχει σχεδιαστεί για να ενεργοποιείται αυτόματα εντός δευτερολέπτων, ώστε να αποκαθίσταται η ασφάλεια και η σταθερότητα του δικτύου μέσω της εξισορρόπησης της ζήτησης και της προσφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο. Η FCR είναι επίσης γνωστή και ως πρωτεύουσα εφεδρεία ελέγχου, καθώς είναι και η πρώτη αντίδραση σε τυχόν ανωμαλίες συχνότητας. Σε περίπτωση που η απόκλιση εμμένει, αυτή η πρωταρχική εφεδρεία θα υποκατασταθεί από την aFRR.
Αυτόματη Εφεδρεία Αποκατάστασης Συχνότητας (aFRR): πρόκειται για υπηρεσία δευτερεύουσας εξισορρόπησης, μέσω της οποίας διατηρείται η συχνότητα του δικτύου σταθερή, εντός συγκεκριμένων παραμέτρων. Στις περισσότερες χώρες, τα όρια του δικτύου είναι +/- 0.2 Hz των 50Hz. Οι Πάροχοι Υπηρεσιών Εξισορρόπησης (BSP), όπως οι Φορείς ΑΖ, είναι υπέυθυνοι για την ενεργοποίηση των εν λόγω υπηρεσιών από τον Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς. Η συγκεκριμένη εφεδρική υπηρεσία πρέπει να διατίθεται εντός του πρώτου από την εκδήλωση της απόκλισης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί προς το σκοπό της βαθμιαίας αντικατάστασης του FCR.
Χειροκίνητη Εφεδρεία Αποκατάστασης Συχνότητας (mFRR): Η mFRR αποτελεί τριτεύουσα υπηρεσία εξισορρόπησης – η πλέον κατάλληλη, επί του παρόντος, στην περίπτωση της Ελλάδας για υπηρεσίες Απόκρισης Ζήτησης. Από τη στιγμή που ο Διαχειριστής του Συστήματος Μεταφοράς δίδει το σχετικό σήμα, η συγκεκριμένη εφεδρεία μπορεί να ενεργοποιηθεί από τους Φορείς ΑΖ ή από τις επιχειρήσεις που διαθέτουν κατάλληλο λογισμικό, συμβατικά ή ημιαυτόματα.
Γενικότερα, η mFRR χρησιμοποιείται σε περίπτωση όπου δεν υπάρχει δυνατότητα αποκατάστασης περιστατικών -ή αποκλίσεων της συχνότητας του δικτύου- μεγαλύτερης διάρκειας, μέσω άλλων υπηρεσιών εξισορρόπησης όπως οι FCR ή aFRR και ενεργοποιείται εντος των πρώτων λεπτων.
Όλες οι υπηρεσίες Απόκρισης Ζήτησης, αναμένεται να ενεργοποιηθούν εντός των επόμενων μηνών.
Οι πάροχοι ευελιξίας - άλλως, πάροχοι υπηρεσιών εξισορρόπησης - επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να ανταποκριθούν με επιτυχία στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενεργειακή μετάβαση. Συνδυάζοντας έξυπνα λογισμικά και υλισμικό, οι φορείς αυτοί είναι σε θέση να προσφέρουν λύσεις, μέσω των οποίων εξασφαλίζεται η παρακολούθηση και η εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας σε πραγματικό χρόνο. Πρόκειται για υπηρεσίες μέσω των οποίων οι επιχειρήσεις που διαθέτουν την απαραίτητη ευελιξία, θα έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν νέες ροές εσόδων, ενισχύοντας, παράλληλα, την ευεξία και την υγεία των πολιτών και των μελλοντικών γενεών, έτσι όπως το επιτάσσει η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.